paj_banner

xov xwm

Insomnia yog ib qho teeb meem kev pw tsaug zog ntau tshaj plaws, txhais tau tias yog kev pw tsaug zog uas tshwm sim peb lossis ntau hmo hauv ib lub lis piam, kav ntev tshaj peb lub hlis, thiab tsis yog los ntawm kev pw tsaug zog tsis muaj sijhawm. Kwv yees li ntawm 10% ntawm cov neeg laus ua tau raws li cov txheej txheem rau insomnia, thiab lwm 15% mus rau 20% qhia qee cov tsos mob insomnia. Cov neeg mob insomnia ntev ntev yuav muaj kev pheej hmoo loj ntawm kev nyuaj siab loj, kub siab, Alzheimer's kab mob, thiab tsis muaj peev xwm ua haujlwm.

OG0wmzrLSH_small

Cov teeb meem kho mob

Cov yam ntxwv ntawm insomnia yog qhov tsis txaus ntseeg pw tsaug zog zoo lossis lub sijhawm ntev, nrog rau kev pw tsaug zog nyuaj lossis tswj kev pw tsaug zog, nrog rau kev ntxhov siab loj lossis kev ua haujlwm nruab hnub. Insomnia yog ib qho teeb meem pw tsaug zog uas tshwm sim peb lossis ntau hmo hauv ib lub lis piam, kav ntev tshaj peb lub hlis, thiab tsis yog tshwm sim los ntawm kev pw tsaug zog tsawg. Insomnia feem ntau tshwm sim ib txhij nrog lwm yam mob ntawm lub cev (xws li mob), mob hlwb (xws li kev nyuaj siab), thiab lwm yam kev pw tsaug zog tsis zoo (xws li mob ceg tsis xis nyob thiab pw tsaug zog apnea).

Insomnia yog ib qho teeb meem ntawm kev pw tsaug zog ntau tshaj plaws ntawm cov pej xeem, thiab nws kuj yog ib qho ntawm cov teeb meem feem ntau hais thaum cov neeg mob nrhiav kev kho mob ntawm thawj cov tsev kho mob, tab sis feem ntau mus tsis kho. Kwv yees li 10% ntawm cov neeg laus ua tau raws li cov txheej txheem rau insomnia, thiab lwm 15% mus rau 20% ntawm cov neeg laus qhia qee zaus cov tsos mob insomnia. Insomnia feem ntau tshwm sim hauv cov poj niam thiab cov neeg uas muaj teeb meem ntawm lub hlwb lossis lub cev, thiab nws qhov tshwm sim yuav nce ntxiv hauv cov hnub nyoog nruab nrab thiab tom qab hnub nyoog nruab nrab, nrog rau hauv perimenopause thiab menopause. Peb tseem paub me ntsis txog cov txheej txheem pathological thiab physiological ntawm insomnia, tab sis tam sim no nws ntseeg tias kev puas siab puas ntsws thiab lub cev muaj zog yog nws cov yam ntxwv tseem ceeb.

Insomnia tej zaum yuav tshwm sim los yog qee zaus, tab sis ntau dua 50% ntawm cov neeg mob muaj kev pheej hmoo ntawm insomnia. Thawj insomnia feem ntau tshwm sim los ntawm ib puag ncig kev ntxhov siab, teeb meem kev noj qab haus huv, lub sijhawm ua haujlwm txawv txav, lossis taug kev hla ntau thaj tsam (lub sijhawm sib txawv). Txawm hais tias feem ntau cov neeg yuav rov qab los pw tsaug zog zoo tom qab hloov mus rau cov xwm txheej tshwm sim, cov neeg uas nquag pw tsaug zog tuaj yeem ntsib kev pw tsaug zog ntev. Kev puas siab puas ntsws, kev coj cwj pwm, lossis lub cev feem ntau ua rau muaj teeb meem pw tsaug zog ntev. Lub sij hawm ntev insomnia yog nrog los ntawm kev pheej hmoo ntawm kev nyuaj siab loj, kub siab, Alzheimer's kab mob, thiab tsis muaj peev xwm ua hauj lwm.

Kev ntsuam xyuas thiab kev kuaj mob ntawm insomnia vam khom rau cov ncauj lus kom ntxaws txog keeb kwm kev kho mob, sau cov tsos mob, kab mob, kab mob, thiab lwm yam tshwm sim. 24-teev pw tsaug zog tsim kev coj cwj pwm tuaj yeem txheeb xyuas ntau lub hom phiaj ntawm kev coj tus cwj pwm thiab ib puag ncig. Tus neeg mob tau tshaj tawm cov cuab yeej ntsuas thiab cov ntawv teev npe pw tsaug zog tuaj yeem muab cov ntaub ntawv tseem ceeb txog qhov xwm txheej thiab qhov hnyav ntawm cov tsos mob insomnia, pab tshuaj ntsuam xyuas lwm yam kev pw tsaug zog, thiab saib xyuas kev kho mob.

 

Tswv yim thiab pov thawj

Cov txheej txheem tam sim no rau kev kho insomnia suav nrog cov ntawv sau tshuaj thiab tshuaj tom khw, kev kho mob hlwb thiab kev coj tus cwj pwm (tseem hu ua kev paub txog tus cwj pwm kev coj cwj pwm [CBT-I] rau insomnia), thiab lwm txoj kev kho mob ntxiv. Txoj kev kho mob ib txwm muaj rau cov neeg mob yog thawj zaug siv cov tshuaj hauv khw muag khoom thiab tom qab ntawd siv cov tshuaj noj tom qab nrhiav kev kho mob. Qee tus neeg mob tau txais kev kho mob CBT-I, ib nrab vim tsis muaj cov kws kho mob tau txais kev cob qhia zoo.

CBTI-IB
CBT-I suav nrog ntau cov tswv yim txhawm rau hloov tus cwj pwm coj tus cwj pwm thiab kev puas siab puas ntsws uas ua rau insomnia, xws li kev ntxhov siab ntau dhau thiab kev ntseeg tsis zoo txog kev pw tsaug zog. Cov ntsiab lus tseem ceeb ntawm CBT-I suav nrog cov tswv yim kev coj cwj pwm thiab kev pw tsaug zog (kev txwv kev pw tsaug zog thiab kev txhawb nqa), txoj kev so, kev xav thiab kev xav (los yog ob qho tib si) tsom rau kev hloov kev ntseeg tsis zoo thiab kev txhawj xeeb ntau dhau ntawm insomnia, nrog rau kev kawm txog kev pw tsaug zog. Lwm txoj kev cuam tshuam txog kev puas siab puas ntsws xws li Kev Txais thiab Kev Cog Lus Kev Kho Mob thiab Kev Kho Mob Mindfulness Based Therapy kuj tau siv los kho insomnia, tab sis muaj cov ntaub ntawv txwv tsis pub txhawb lawv cov txiaj ntsig, thiab lawv yuav tsum tau ua kom ntev ntev kom tau txais txiaj ntsig. CBT-I yog ib qho tshuaj kho mob uas tsom rau kev pw tsaug zog thiab teeb meem taw qhia. Nws feem ntau yog coj los ntawm tus kws kho mob hlwb (xws li tus kws kho mob hlwb) rau 4-8 kev sib tham. Muaj ntau txoj hauv kev siv rau CBT-I, suav nrog daim ntawv luv luv thiab pab pawg, nrog kev koom tes ntawm lwm tus kws kho mob (xws li kws kho mob), nrog rau kev siv telemedicine lossis digital platforms.

Tam sim no, CBT-I tau pom zoo ua thawj kab kev kho mob hauv cov txheej txheem kho mob los ntawm ntau lub koom haum tshaj lij. Kev sim tshuaj kho mob thiab kev tshuaj ntsuam xyuas meta tau pom tias CBT-I tuaj yeem txhim kho cov txiaj ntsig tau tshaj tawm ntawm tus neeg mob. Hauv kev tshuaj ntsuam meta-kev soj ntsuam ntawm cov kev sim no, CBT-Kuv tau pom los txhim kho qhov hnyav ntawm cov tsos mob insomnia, pw tsaug zog pib lub sijhawm, thiab tom qab pw tsaug zog thaum sawv ntxov. Kev txhim kho nyob rau hauv nruab hnub cov tsos mob (xws li qaug zog thiab mus ob peb vas) thiab zoo ntawm lub neej yog me me, ib feem ntawm kev siv cov generic ntsuas tsis tau tsim tshwj xeeb rau insomnia. Zuag qhia tag nrho, kwv yees li 60% mus rau 70% ntawm cov neeg mob muaj cov lus teb hauv chaw kho mob, nrog rau qhov txo qis ntawm 7 cov ntsiab lus hauv Insomnia Severity Index (ISI), uas nyob ntawm 0 txog 28 cov ntsiab lus, nrog cov qhab nia siab dua qhia tias insomnia hnyav dua. Tom qab 6-8 lub lis piam ntawm kev kho mob, kwv yees li 50% ntawm cov neeg mob insomnia tau txais kev tso tawm (ISI tag nrho cov qhab nia, <8), thiab 40% -45% ntawm cov neeg mob tau txais kev tso tawm tas li rau 12 lub hlis.

Xyoo kaum xyoo dhau los, digital CBT-I (eCBT-I) tau dhau los ua neeg nyiam thiab tuaj yeem ua rau qhov sib txawv tseem ceeb ntawm CBT-I xav tau thiab kev siv tau. ECBT-Kuv muaj qhov cuam tshuam zoo rau ntau qhov txiaj ntsig ntawm kev pw tsaug zog, suav nrog qhov mob hnyav ntawm insomnia, kev pw tsaug zog zoo, kev pw tsaug zog zoo, kev pw tsaug zog tom qab pw tsaug zog, tag nrho pw tsaug zog ntev, thiab tus naj npawb ntawm kev pw tsaug zog hmo ntuj. Cov kev cuam tshuam no zoo ib yam li cov uas tau pom nyob rau hauv lub ntsej muag-to-face CBT-I sim thiab tau khaws cia rau 4-48 lub lis piam tom qab kev soj ntsuam.

Kev kho comorbidities xws li kev nyuaj siab thiab mob ntev tuaj yeem txo cov tsos mob insomnia, tab sis feem ntau tsis tuaj yeem daws teeb meem insomnia. Ntawm qhov tsis sib xws, kev kho insomnia tuaj yeem txhim kho kev pw tsaug zog ntawm cov neeg mob uas muaj comorbidities, tab sis cov txiaj ntsig ntawm comorbidities lawv tus kheej tsis zoo ib yam. Piv txwv li, kev kho mob ntawm insomnia tuaj yeem txo cov tsos mob ntawm kev nyuaj siab, txo qhov tshwm sim thiab rov tshwm sim ntawm kev nyuaj siab, tab sis muaj kev cuam tshuam me ntsis rau qhov mob ntev.

Txoj kev kho mob theem yuav pab daws qhov teeb meem ntawm cov peev txheej tsis txaus uas xav tau rau kev kho mob hlwb thiab kev coj cwj pwm. Ib hom kev qhia txog kev siv kev kawm, kev saib xyuas, thiab kev pab tus kheej ntawm thawj theem, digital lossis pab pawg kev puas siab puas ntsws thiab kev coj tus cwj pwm nyob rau theem ob, tus kheej kev puas siab puas ntsws thiab kev coj tus cwj pwm ntawm qib peb, thiab kev kho tshuaj raws li kev siv sijhawm luv luv ntawm txhua qib.

 

Tshuaj kho mob
Tshaj li 20 xyoo dhau los, cov qauv tshuaj hypnotic hauv Tebchaws Meskas tau hloov pauv tseem ceeb. Cov tshuaj noj ntawm benzodiazepine receptor agonists txuas ntxiv txo qis, thaum cov tshuaj trazodone tseem nce ntxiv, txawm hais tias US Food and Drug Administration (FDA) tsis tau teev insomnia raws li qhov qhia rau trazodone. Tsis tas li ntawd, kev noj qab haus huv suppressant receptor antagonists tau tsim tawm hauv xyoo 2014 thiab tau siv dav.

Qhov loj me me ntawm cov tshuaj tshiab (lub sijhawm noj tshuaj, <4 lub lis piam) ntawm qhov tshwm sim thawj zaug yog txhais los ntawm kev ntsuas tus neeg mob, suav nrog Insomnia Severity Index, Pittsburgh Pw Quality Index, Leeds Sleep Questionnaire, thiab Sleep Diary. Qhov cuam tshuam loj ntawm 0.2 yog suav tias yog me me, qhov cuam tshuam loj ntawm 0.5 yog suav tias yog nruab nrab, thiab qhov cuam tshuam loj ntawm 0.8 yog suav tias loj.

Cov txheej txheem Beers (ib daim ntawv teev cov tshuaj suav hais tias tsis tsim nyog rau cov neeg mob hnub nyoog 65 lossis tshaj saud) pom zoo kom tsis txhob siv cov tshuaj no.

Cov tshuaj tsis tau pom zoo los ntawm FDA rau kev kho mob insomnia. Tag nrho cov tshuaj muaj npe nyob rau hauv lub rooj yog cais raws li Pregnancy Class C los ntawm US FDA, tshwj tsis yog rau cov tshuaj hauv qab no: Triazolam thiab Temazepam (Class X); Clonazepam (Class D); Diphenhydramine thiab docetamine (chav B).
1. Benzodiazepine receptor agonist class hypnotic tshuaj
Benzodiazepine receptor agonists suav nrog cov tshuaj benzodiazepine thiab cov tshuaj uas tsis yog benzodiazepine (tseem hu ua Z-class tshuaj). Cov kev sim tshuaj ntsuam xyuas thiab kev tshuaj ntsuam xyuas tau pom tias benzodiazepine receptor agonists tuaj yeem txo lub sijhawm pw tsaug zog, txo qis tom qab pw tsaug zog, thiab nce me ntsis ntxiv sijhawm pw tsaug zog (Table 4). Raws li cov neeg mob cov ntaub ntawv, cov kev mob tshwm sim ntawm benzodiazepine receptor agonists muaj xws li anterograde amnesia (<5%), sedation hnub tom qab (5% ~ 10%), thiab kev coj cwj pwm nyuaj thaum pw tsaug zog xws li npau suav nruab hnub, noj mov, lossis tsav tsheb (3% ~ 5%). Qhov kawg tshwm sim yog vim lub thawv dub ceeb toom ntawm zolpidem, zaleplon, thiab escitalopram. 20% mus rau 50% ntawm cov neeg mob muaj kev kam rau siab rau tshuaj thiab physiological dependence tom qab noj tshuaj txhua hmo, manifested li rebound insomnia thiab tshem tawm syndrome.

2. Cov tshuaj sedative heterocyclic
Cov tshuaj sedative antidepressants, suav nrog cov tshuaj tricyclic xws li amitriptyline, demethylamine, thiab doxepin, thiab cov tshuaj heterocyclic xws li olanzapine thiab trazodone, feem ntau yog cov tshuaj kho mob insomnia. Tsuas yog doxepin (3-6 mg txhua hnub, noj hmo) tau pom zoo los ntawm US FDA rau kev kho mob insomnia. Cov pov thawj tam sim no qhia tau tias cov tshuaj sedative antidepressants tuaj yeem txhim kho kev pw tsaug zog zoo, pw tsaug zog zoo, thiab ua kom ntev tag nrho cov pw tsaug zog, tab sis muaj kev cuam tshuam me ntsis ntawm kev pw tsaug zog ntev. Txawm hais tias US FDA tsis sau npe insomnia ua ib qho qhia rau cov tshuaj no, cov kws kho mob thiab cov neeg mob feem ntau nyiam cov tshuaj no vim tias lawv muaj cov kev mob tshwm sim me me ntawm cov koob tshuaj tsawg thiab kev kho mob tau qhia lawv cov txiaj ntsig. Cov kev mob tshwm sim muaj xws li sedation, qhov ncauj qhuav, ncua kev mob plawv, hypotension, thiab kub siab.

3. Qab zib receptor antagonists
Cov neurons uas muaj orexin nyob rau hauv lub lateral hypothalamus txhawb cov nuclei nyob rau hauv lub hlwb thiab hypothalamus uas txhawb wakefulness, thiab inhibit lub nuclei nyob rau hauv lub ventral lateral thiab medial preoptic cheeb tsam uas txhawb pw tsaug zog. Ntawm qhov tsis sib xws, qab los noj mov tuaj yeem cuam tshuam cov paj hlwb, inhibit wakefulness, thiab txhawb kev pw tsaug zog. Peb lub dual orexin receptor antagonists (sucorexant, lemborxant, thiab daridorexint) tau pom zoo los ntawm US FDA rau kev kho mob insomnia. Cov kev sim tshuaj pab txhawb lawv txoj kev ua tau zoo hauv kev pib pw tsaug zog thiab kev saib xyuas. Cov kev mob tshwm sim muaj xws li sedation, qaug zog, thiab kev npau suav txawv txav. Vim qhov tsis txaus ntawm cov tshuaj hormones endogenous qab los noj mov, uas tuaj yeem ua rau narcolepsy nrog cataplexy, qab los noj mov antagonists yog contraindicated rau cov neeg mob.

4. Melatonin thiab melatonin receptor agonists
Melatonin yog ib yam tshuaj uas tso tawm los ntawm lub caj pas pineal nyob rau hauv qhov tsaus ntuj. Exogenous melatonin tuaj yeem ncav cuag cov ntshav siab tshaj li ntawm lub cev, nrog rau lub sijhawm sib txawv nyob ntawm seb qhov ntau npaum li cas thiab kev tsim. Tsis tau txiav txim siab npaum li cas ntawm melatonin rau kev kho insomnia. Kev tswj hwm kev sim nrog cov neeg laus tau pom tias melatonin muaj kev cuam tshuam me me ntawm kev pw tsaug zog, uas yuav luag tsis cuam tshuam rau kev pw tsaug zog thaum pw tsaug zog thiab tag nrho lub sijhawm pw tsaug zog. Cov tshuaj uas khi rau melatonin MT1 thiab MT2 receptors tau pom zoo rau kev kho mob ntawm refractory insomnia (ramelteon) thiab circadian pw tsaug zog tsis meej (tasimelteon). Zoo li melatonin, cov tshuaj no yuav luag tsis cuam tshuam rau kev pw tsaug zog lossis tag nrho lub sijhawm pw tsaug zog. Kev pw tsaug zog thiab qaug zog yog cov kev mob tshwm sim tshaj plaws.

5. Lwm yam tshuaj
Antihistamines nyob rau hauv cov khw muag tshuaj (diphenhydramine thiab docetamine) thiab cov tshuaj kws kho mob (hydroxyzine) yog feem ntau siv tshuaj kho insomnia. Cov ntaub ntawv txhawb nqa nws cov txiaj ntsig tsis muaj zog, tab sis lawv qhov kev nkag mus tau thiab pom kev nyab xeeb rau cov neeg mob yuav yog vim li cas rau lawv cov koob npe piv rau benzodiazepine receptor agonists. Sedative antihistamines tuaj yeem ua rau muaj kev ntxhov siab ntau dhau, cov tshuaj tiv thaiv anticholinergic, thiab ua rau muaj kev pheej hmoo ntawm dementia. Gabapentin thiab pregabalin feem ntau yog siv los kho qhov mob ntev thiab tseem yog thawj kab tshuaj kho mob rau qhov tsis xis nyob ceg. Cov tshuaj no muaj cov nyhuv sedative, nce qeeb yoj pw tsaug zog, thiab siv los kho insomnia (tshaj li qhov qhia tau), tshwj xeeb tshaj yog thaum nrog mob. Kev qaug zog, qaug zog, kiv taub hau, thiab ataxia yog cov kev mob tshwm sim tshaj plaws.

Kev xaiv cov tshuaj hypnotic
Yog tias cov tshuaj raug xaiv rau kev kho mob, luv luv ua yeeb yam benzodiazepine receptor agonists, orexin antagonists, los yog cov tshuaj heterocyclic qis yog qhov kev xaiv thawj zaug uas tsim nyog nyob rau hauv feem ntau qhov chaw kho mob. Benzodiazepine receptor agonists yuav yog qhov kev kho mob zoo tshaj plaws rau cov neeg mob pw tsaug zog nrog cov tsos mob pw tsaug zog, cov neeg laus hluas, thiab cov neeg mob uas yuav tsum tau siv tshuaj rau lub sijhawm luv luv (xws li insomnia vim mob hnyav los yog lub caij nyoog). Thaum kho cov neeg mob uas muaj cov tsos mob ntsig txog kev tswj kev pw tsaug zog lossis kev pw tsaug zog thaum ntxov, cov neeg laus, thiab cov neeg uas muaj teeb meem siv yeeb tshuaj lossis pw tsaug zog apnea, cov tshuaj heterocyclic qis lossis qab los noj mov yuav yog thawj qhov kev xaiv.

Raws li Beers cov txheej txheem, cov npe tshuaj uas tsis tsim nyog rau cov neeg mob hnub nyoog 65 xyoos lossis laus dua suav nrog benzodiazepine receptor agonists thiab heterocyclic tshuaj, tab sis tsis suav nrog doxepin, trazodone, lossis orexin antagonists. Cov tshuaj thawj zaug feem ntau suav nrog kev noj tshuaj txhua hmo rau 2-4 lub lis piam, thiab tom qab ntawd rov ntsuas qhov tshwm sim thiab cov kev mob tshwm sim. Yog tias xav tau tshuaj mus ntev, txhawb cov tshuaj sib quas ntus (2-4 zaug hauv ib lub lis piam). Cov neeg mob yuav tsum tau qhia kom noj tshuaj 15-30 feeb ua ntej yuav mus pw. Tom qab siv tshuaj ntev ntev, qee cov neeg mob tuaj yeem tsim cov tshuaj dependence, tshwj xeeb tshaj yog thaum siv benzodiazepine receptor agonists. Tom qab siv mus ntev, kev npaj txo qis (xws li 25% txo hauv ib lub lis piam) tuaj yeem pab txo lossis txiav cov tshuaj hypnotic.

Kev xaiv ntawm kev sib xyaw ua ke thiab monotherapy
Ob peb lub taub hau rau lub taub hau sib piv cov kev tshawb fawb tau pom tias nyob rau lub sij hawm luv luv (4-8 lub lis piam), CBT-I thiab cov tshuaj hypnotic (feem ntau yog cov tshuaj Z-chav kawm) muaj cov txiaj ntsig zoo sib xws rau kev txhim kho kev pw tsaug zog txuas ntxiv, tab sis cov tshuaj kho mob tuaj yeem ua rau kom tag nrho pw tsaug zog ntev piv rau CBT-I. Piv nrog rau kev siv CBT-I ib leeg, kev sib xyaw ua ke tuaj yeem txhim kho kev pw tsaug zog sai dua, tab sis qhov txiaj ntsig no maj mam txo qis hauv plaub lossis thib tsib lub lim tiam ntawm kev kho mob. Tsis tas li ntawd, piv rau kev siv tshuaj los yog kev kho ua ke, siv CBT-I ib leeg tuaj yeem txhim kho kev pw tsaug zog ntau dua. Yog tias muaj lwm txoj hauv kev yooj yim dua ntawm kev noj tshuaj tsaug zog, qee cov neeg mob kev ua raws li cov lus qhia ntawm tus cwj pwm yuav txo qis.

 


Post lub sij hawm: Lub Xya hli ntuj-20-2024